طب سنتی چین مجموعه ای از روش های درمانی است که در طول هزاران سال در چین به وجود آمد. دیدگاه طب سنتی چین این است که فرایندهای بدن انسان به هم وابسته اند و با محیط اطراف در تعامل هستند، بنابراین روش های درمانی به دنبال کشف ناهماهنگی های بین بدن و محیط اطراف آن هستند. همچنین طب سنتی چین بر چارچوب های فلسفی مانند نظریه ژنگ‌فو و نظریه یین‌ینگ، بنا شده است. داروهای مورد استفاده در طب سنتی چین عموما در پیشگیری و تشخیص و درمان بیماری ها کاربرد دارند. این داروها عمدتا فراورده های طبیعی، شامل داروهای گیاهی، حیوانی، معدنی، بیولوژیکی، و شیمیایی هستند.
تاریخچه
تاریخچه طب سنتی چین به ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح برمی گردد که منشا آن اطراف رودخانه زرد است. از آن زمان طب سنتی به طور مستمر توسعه یافت و در قرن اول میلادی لیستی از داروها و فرمول های گیاهی مورد استفاده، تهیه شد.
در دوران سلسله های شیا، شان، و جئو ( تقریبا ۲۲ قرن قبل از میلاد تا سال ۲۵۶ قبل از میلاد)، در چین نوشیدنی ها و جوشانده های گیاهی مورد استفاده قرار می گرفته است. کتاب " شی جین" ( تقریبا ۱۱ قرن قبل از میلاد تا ۷۷۱ سال قبل از میلاد) قدیمی ترین کتابی است که درباره داروهای گیاهی نوشته شده است. کتاب "نیه جین" قدیمیترین کتاب درباره طب سنتی چین است که پایه ای برای تئوری اساسی داروهای چینی است.
در دوران سلسله های چین و هان (سال ۲۲۱ قبل از میلاد تا ۲۲۰ میلاد) مدارک داروشناسی زیادی توسط پزشکان جمع آوری شد و کتاب "شین نون بن تسائو جین" به رشته تحریر درآمد که در آن ۳۶۵ نوع دارو ثبت شده که هنوز هم مورد استفاده بالینی است. جان جون جین، تئوری بیماری‌های مرتبط با سرماخوردگی را نوشته است، که شامل اصول تشخیص بیماری ها و معالجه آنها براساس حالت مزاجی بیماران است و در توسعه طب بالینی چین تاثیرگذار بوده است.
در زمان سلسله تان (۶۱۸ تا ۹۰۷ میلادی) با رونق اقتصادی، داروهای سنتی چین توسعه یافت. در این دوره، کتاب داروهای گیاهی تان تالیف شد که در آن ۸۵۰ نوع دارو ثبت شده است.
از زمان سلسله های وی و جین (۲۲۰ تا ۵۹۸ بعد از میلاد مسیح)، تا زمان سلسله های شو، تانگ، وودای (۵۸۱ تا ۹۶۰ بعد از میلاد مسیح)، بیماری ها با گرفتن نبض تشخیص داده می شدند. در این زمان کتاب کلاسیک گرفتن نبض توسط طبیب معروف سلسله جین نوشته شد که در آن ۲۴ نوع حالت نبض تشریح شده است. در این دوره رشته پزشکی تخصصی شد و کتاب های زیادی در زمینه های طب سوزنی، داروسازی، جراحی، علل بیماری، اطفال، چشم پزشکی و ... تالیف شد.
در زمان سلسله سون (۹۶۰ تا ۱۲۷۹ میلادی)، تدریس طب سوزنی در چین با اصلاحات بزرگی همراه شد.
در دوران سلسله مینگ (۱۱۵۲ تا ۱۵۷۸ میلادی) کتاب کلاسیک گیاهان دارویی توسط لی شی ژن نوشته شد که در آن حدود ۲۰۰۰ گیاه و عصاره ذکر شده است.
در دوران سلسله مین (۱۳۶۸ تا ۱۶۴۴ میلادی) پزشکان زیادی در چین ظهور کردند و بیماری های ناشی از سرماخوردگی، تب فصلی، طاعون و بسیاری از بیماری های دیگر را تشخیص دادند. در این دوره کتاب "یادداشت های داروهای گیاهی" در زمینه داروشناسی سنتی چین تالیف شد و در آن ۱۸۹۲ نوع دارو ثبت گردید.
دولت چین از سال ۱۹۴۹ از طب غربی حمایت کرد و طب سنتی چین از سال ۱۹۷۰ در ایالات متحده آمریکا مورد توجه قرار گرفت به طوریکه امروزه حدود ۵۰ دانشکده طب شرقی در آمریکا تاسیس شده است و بسیاری از پزشکان به تلفیق طب سنتی چین با پزشکی غربی پرداخته اند. در سال ۱۹۹۰ در کتاب فارماکوپیا، کاربرد بیش از ۵۰۰ گیاه و حدود ۳۰۰ فرمول پیچیده آمده است.
